Pred vaskršnje praznike iznova se povede jezičko pitanje na temu pravilnog pisanja naziva praznika: da li se praznik zove “Uskrs” ili “Vaskrs”.
Pravoslavni vernici i zaljubljenici u maternji jezik tvrde da je isključivo “Vaskrs” u duhu srpskog jezika, jer Hristos nije “uskrsnuo” već je “vaskrsao”. Međutim, u medijima se i dalje provlači naziv “Uskrs” koji se najčešće može čuti u našem govoru danas.
– Pravilno je reći i jedno i drugo, bitno je da se razumemo – kaže za “Blic” sveštenik Zoran Perković.
Reč Uskrs pripada srpskom narodnom jeziku, u kojem je u veoma davno vreme početno “U” dobijeno od starog početnog “V” (iza koga je sledio tvrdi poluglasnik): vъskrъs. Tako danas imamo Uskrs (srpsko narodno), Vaskrs (staro srpsko književno i crkveno) i Voskresenije (današnje srpsko crkveno). Dakle, razvojem jezika različitim redakcijama od -vъ dobijeni su -u,-va i -vo.
A da je razlika između ove dve reči danas zapravo političkog karaktera piše u Srpskom jezičkom priručniku, čiji su autori Pavle Ivić, Ivan Klajn, Mitar Pešikan i Branislav Brborić.
U ovom Priručniku piše da postoji veliki broj hrvatskih reči čije preuzimanje ne dolazi u obzir, ali i da je “broj takvih reči donekle i veštački povećan poslednjih godina, politički motivisanim (mada sasvim nenaučnim) tvrdnjama da je tobože domovina “hrvatski” a samo otadžbina srpski, ili da “hrvatske” oblike Uskrs, uskršnji treba zameniti “srpskim” Vaskrs, vaskršnji”.
Ipak, OVOJ verziji Pravopis srpskog jezika daje prednost!
U Pravopisu srpskog jezika piše da, iako se obe reči koriste u srpskom književnom i narativnom izrazu, izvesne razlike postoje. One su stilskog karaktera, pa je tako prefiks “vas-” svečaniji, a prefiks “us-” pripada stilski neutralnom standardu.
Vaskrs ili Uskrs, kako vi najčešće izgovarate?
Opanak, Blic
