Još pre 155 godina na Savskom vencu u Beogradu smeštena je prva psihijatrujska bolnica. Doktorova kula, kako su je nazvali, krije mnoge tajne, a zanimljiva je i po tome što su u njoj stanovala dvojica velikana srpske književnosti- Petar Kočić i Laza Lazarević.
U zdanju sazidanom 1824. godine prvi je stanovao lekar kneza Miloša Obrenovića, a za vreme vladavine kneza Mihaila, postala je prva duševna bolnica.
Zgrada četvrtastog oblika, sa zidovima od neobrađenog kamena, sagrađena je od opeke i kamena. U narodu je poznata kao Doktorova kula baš zahvaljujući spoljašnjem izgledu – kamenoj fasadi i malim prozorskim oknima, ali i zbog toga što se nalazila na brdu Guberevcu, izdvojena od svih ostalih.
Ono što malo ko zna jeste da je upravo ona bila prva bolnica na Balkanu u kojoj su bili smešteni psihijatrijski bolesnici. Bolnicu je osnovao knez Mihailo 1824. i nazvao je „Dom za s uma sišavše”.
Prve godine bilo je smešteno pet pacijenata, a nakon pet godina u bolnici je bilo 20 ljudi.
Prvi pacijent u duševnoj bolnici bila je Kata Radmanova. Ona se posle smrti muža odala prostituciji. Sud ju je osudio na bičevanje, a nakon te kazne završila je u bolnici.
NAJPOZNATIJI STANOVNICI DOMA
Najpoznatiji lekar koji je radio u „Domu za s uma sišavše” je zapravo književnik Laza Lazarević, po kojem je dobila naziv i Specijalna bolnica za psihijatrijska i nervna oboljenja „Dr Laza Lazarević”.
U domu je radio od 1880. do 1889. godine, pisao svoje romane i pripovetke, a preminuo je u 39. godini od tuberkuloze.
Još jedna poznata osoba bila je stanovnik kule, ali kao pacijent. U pitanju je čuveni pesnik Petar Kočić. On je u domu završio nakon što mu je preminuo sin, a želja mu je bila da živi u slobodi i da ne mora da gleda austrougarsku vojsku. Preminuo je u bolnici 1916. godine dok je Beograd bio okupiran.
BRUTALNI TRETMANI LEČENJA
Pacijenti u bolnici bili su podvrgnuti brutalnim tretmanima i bili su podeljeni na prljave i čiste, tačnije mirne i uznemirene. Pet godina od osnivanja dokrot Mladen Janković je uklonio sva nasilna sredstva u lečenju pacijenata, a takozvanu kamdžiju kojom su ih tukli odneo je na krov kuće.
Doktorova kula je proglašena za „nepokretno kulturno dobro od velikog značaja”, ali do danas nije revitalizovana. Radovi na konstrukciji prekinuti su za vreme bombardovanja, a nedostatak finansijskih sredstava odložio je njihov nastavak.
Danas se u Doktorovoj kuli svakodnevno obavljaju jutarnji sastanci zaposlenih lekara na kojima prisustvuju direktor Klinike, glavna sestra Klinike i glavna sestra sektora Beograd. Održavaju se kolegijumi, zaseda etički odbor, upravni odbor, izložbe radova pacijenata dnevne bolnice…
