Podgorina planine Beljanica u istočnoj Srbiji okružena je jakim kraškim vrelima. Po svojoj snazi, izgledu i načinu isticanja, dva su takva izvora posebno zanimljiva: vrelo Mlave, u samoj Žagubici, na mestu gde se severni odsek Beljanice spušta u Homoljsku kotlinu i Krupajsko vrelo, u zapadnom podnožju planine, u dolini Krupajske reke, oko 35 kilometara od Žagubice.
Izvor Mlave nalazi se u prirodnom amfiteatru otvorenom u pravcu severozapada kratkom dolinom otoka vrela. Izvor ima oblik jezerca prečnika tridesetak metara, tamnozelene boje vode koja pri većim izdašnostima može dostići i 15 kubnih metara u sekundi, kada se beličasto ili crvenkasto zamuti.
Voda iz jezera dolazi uzlazno iz velike dubine. Do sada su ronioci uspeli da se spute u podvodni levak vrela preko 70 m u dubinu, a da nisu dospeli do dna sifonskog kanala. Nekada glavni izvor vode Žagubice i mesto okupljanja naroda za svetkovine i obrede, vrelo Mlave danas je atraktivni turistički kutak, sa uređenim obalama i pošumljenim padinama.
Krupajsko vrelo…
Nekad je izviralo iz pećine jakom snagom praćeno hukom, a danas je pregrađeno betonskim ustavom za potrebe valjavice i mlina koji i danas radi. Usled toga ispred vrelske pećine stvoreno je jezerce koje je delimično potopilo njen otvor. U blizini vrela je jak termalni izvor sa temperaturom vode od 26, 50C.
Oba izvora su zaštićena kao spomenici prirode nacionalnog značaja, a obuhvaćen je neposredni ambijent, kod vrela Mlave na površini od 6, a kod Krupajskog vrela 9 hektara.
