Počev od 19. veka, prioritetni zadatak svih zapadnjaka je u napadu na Srbiju bio da se pronađe i odnese što više drevnih srpskih rukopisa i knjiga, zbog čega se oni sada nalaze širom sveta. Za sada nema izgleda da se vrate tamo gde pripadaju – u Srbiju. Istražujemo zašto.
Da teorije o ukradenoj i krivotvorenoj srpskoj istoriji nisu samo puke jadikovke srpskih rodoljuba, govori i podatak da je neznani broj drevnih rukopisa i knjiga ukraden i odnet iz Srbije, te se sada čuva po belosvetskim bibliotekama i sefovima, bez ikakve namere da budu vraćeni tamo gde i pripadaju – Srbiji.
Da bi uopšte mogli da se bave srpskom istorijom i da je menjaju prema svojim planovima, zapadni moćnici morali su da je poznaju. Zbog toga je, počev od XIX veka, prioritetni zadatak svih zavojevača koji su napadali Srbiju bio uvek isti, da se pronađe i odnese što više drevnih srpskih rukopisa i knjiga.
Svi oni su dobro obavili svoj zadatak – nebrojeni srpski rukopisi i knjige ukradeni su, prvenstveno iz srpskih manastira i odneti iz Srbije, bez ikakve namere da ikada budu vraćeni.
Materijalno najvrednije delo koje je ukradeno iz Srbije je Srpski psaltir, koji na svakoj stranici ima ikonu od čistog zlata i nalazi se u Nemačkoj.
Zbog njegove lepote, umetničkog i istorijskog značaja, Nemci su uradili kopije, a da bismo mi uradili te iste kopije, traže da platimo „njihova“ autorska prava.
Da bi „zapušili usta“ sve glasnijim zahtevima da se ova srpska relikvija vrati Srbiji, Bavarska državna biblioteka, u kojoj se čuva ovo ukradeno delo, je pre nekoliko godina „darovala“ faksimil Srpskog psaltira Muzeju u Smederevu. To je u našoj javnosti dočekano sa velikom pompom i uz neizmernu zahvalnost nemačkoj ambasadi i Bavarskoj biblioteci, što su nam poslali slike našeg ukradenog dela.
Da zlo bude veće, Nemci ovo delo zovu onako kako i treba – Srpski psaltir, a naši istoričari i zvaničnici ga zovu Minhenski (srpski) psaltir.
Nikoljsko evangelije (XIV vek) nalazi se u Dablinu u Irskoj. Prolog stihovni za letnju polovinu godine iz 1566. godine (drevni Srpski kalendar godinu deli na zimsku i letnju polovinu), nalazi se u Lajbahu. Prolog stihovi za septembar-decembar 1594. godine takođe je u Lajbahu.
Iz Egipta, sa Serbal (Sinaj) planine, iz manastira Sv. Katarine, ukradena su i odnesena u London 43 rukopisa (X-XVIII vek) pisana srpskom ćirilicom.
Najstariji pisani rukopis sa naših prostora, pod nazivom Evangeliarium Sirmiensium, sada nosi naziv „Minhenski Evangelistar“, čuva se u Bavarskoj biblioteci pod šifrom Manuscriptum Latinarum 6224.
Pisan je krajem IV veka u Sirmijumu, današnja Sremska Mitrovica, a istraživao ga je pokojni akademik Vladislav Popović, koji je i dokazivao da i čuveni Breviarium Syriacum samo greškom prepisivača, ili namerno, nosi taj naziv, ali da je isto pisan u Sirmijumu.
Tu je, zatim, zbirka srpskih rukopisa iz manastira Svete Katarine i Pravoslavne grčke patrijaršije u Jerusalimu, gde je nedavno pronađen iluminirani rukopis „Poklonik smernog Gavrila Tadića“ iz 1662. godine.
Povelja kralja Milutina iz 1302. godine nalazi se u Filadelfiji. Lukino evangelije iz vremena cara Dušana, nalazi se u Britanskoj biblioteci. Psaltir „printed in Venice in 1638 second edition of the Izobrazhenie oruzhii illiricheskih“, takođe u Britanskoj biblioteci.
Savina knjiga, rukopis monaha Save s početka XI veka nalazi se u Rusiji. Radoslavljevo evangelije iz treće decenije XV veka, pohranjeno je u rukopisnoj zbirci Ruske narodne biblioteke u Sankt-Peterburgu.
Veoma je značajan Studenički tipik koji je Sveti Sava napisao na molbu svog brata Stefana. Ovo je bukvalno crkveni ustav tj. pravnilnik o bogosluženju i životu monaha u manastirima, ovo delo je glavna osnova za ustav Srpske pravoslavne crkve, a čuva se u Nacionalnom muzeju u Pragu pod širfom IX H 8 – Š 10.
Za vreme evakuacije Narodne biblioteke u Prvom svetskom ratu, nestalo je preko 50 srpskih srednjevekovnih knjiga, koje su 1966. godine pronađene u čuvenoj biblioteci ser Čestera Bitija u Dablinu.
Stari srpski rukopisi i knjige nisu samo pokradeni i rasuti po svetu. Mnogi su i zauvek uništeni. U požaru koji je izbio posle bombardovanja Narodne biblioteke na Kosančićevom vencu 6. aprila 1941. godine, vatra je progutala više od 1.400 srpskih ćiriličnih rukopisa i povelja.
Prema: Telegraf
Priredio: Hronograf
