Sedmodecenijska istraživanja Sirmijuma, nekadašnje prestonice Rimskog cartsva, a današnje Sremske Mitrovice, iznedrila su brojne vredne predmete iz doba Rima. U raznovrsnoj arheološkoj antičkoj kolekciji, podeljenoj u pet zbirki, Muzej Srema čuva i neguje svoje istorijsko bogatstvo.
Zbirka keramike obuhvata keramičke predmete korišćene u Sirmijumu rimskog vremena. Predmeti su pravljeni od luksuzne italske tera sigilate-pečaćene zemlje koja predstavlja vrstu keramike i glačane germanske keramike. Primerci zdela, lonaca, tanjira, šolja, amfora (ćupa), pitosa, krčaga, poklopaca, pehara itd. nalaze se u posebnom depou muzeja gde se ujedno i vrši obrada novopristiglih keramičkih predmeta.
Zbirka kamena formira se još od 19. veka kada su uz pomoć putopisca Feliksa Kanica Mitrovčani pokušali da osnuju muzej. Od materijala prkupljenim bilo iskopavanjima, slučajnim nalazima ili poklonom, nakon osnivanja Muzeja Srema 1946.godine stvorena je vredna zbirka koja broji više od dve hiljade predmeta. Najinteresantniji je primerak mermernog Sunčanog sata iz 1. veka sa predstavama titana Atlasa i mitološkog heroja Herkula. Ovaj sat izgrađen je po zahtevu Kratila Papija, jednog od najbogatijih građana Sirmijuma. Grčki vajar je po narudžbini izradio Atlasa u ljudskoj veličini, koji na leđima nosi sunčani sat u obliku školjke, a iza leđa su braća Herkul i Ifikl. Ovaj jedinstveni sat svoju praktičnu vrednost pokazuje svakog 21. marta kada kao po pravilu na urezanu horizontalnu liniju školjke padne senka i time označi da je prošla jedna godina. Zanimljivo je to da je prema astronomsko-matematičkiim istraživanjima horizontalna linija potpuno precizna i u skladu sa geografskom širinom Sremske Mitrovice.
U kamenu zbirku spadaju još i nadgrobni spomenici (stele, sarkofazi, nadgrobnie are, ranohrišćanske nadgrobne ploče), značajni žrtvenici ili are sa Beneficijarne stanice izvan zapadnog bedema Sirmijuma, i brojni arhitektonski elementi od raznovrsnog rimskog kamena.
Zbirka stakla uglavnom obuhvata razne posude za svakodnevni život ili korišćene u kultne i pogrebne svrhe. Najstariji stakleni predmet je urna koja je pronađena u mermernoj posudi za spaljene ostatke pokojnika na zapadnoj, italičkoj nekropoli Sirmijuma. Interesantno je da je Sirmijum u poznoj antici imao i svoje radionice za proizvodnju lokalne staklarske industrije što pokazuju tragovi staklarskih peći pronađeni na lokalitetu Žitni trg.
Zbirka metala obiluje gvozdenim i bronzanim predmetima, a u manjoj meri i zlatnim i srebrnim. Tu su predmeti koji su se uglavnom koristili u vojne svrhe, zatim predmeti iz svakodnevnnog života poput nakita, ukrasa na odeći, raznih bronzanih i bakarnih posuda, a tu su i religijski predmeti, poput olovnih ikonica tzv. Podunavskog konjanika. Značajne su i kolekcije poljoprivrednih i zanatskih alatki.
Zbirci svetiljki pripada oko 1000 celih i fragmentovanih žiški. Neke od njih su trgovački proizvodi iz Italije,a najvećim delom pripadaju lokalnoj proizvodnji koja se uvodi dolaskom Rimljana. Brojni su nalazi kalupa iz kojih su svetiljke izrađivane kao i svetiljke koje su ukrašavane posebnom olovnog gleđi i rađene su novom tehnikom, na vitlu. Svetiljke su služile za osvetljavanje hramova i privatnih prostora.
Pogledajte neke od arheoloških komada iz muzeja:
